Cảm lạnh: Nguyên nhân, Triệu Chứng, Cách phòng ngừa và điều trị

Cảm lạnh là một bệnh nhiễm virus phổ biến ảnh hưởng đến hệ hô hấp trên, bao gồm mũi và họng. Dù không nguy hiểm nhưng cảm lạnh có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Người mắc bệnh thường có triệu chứng nhẹ và có thể tự khỏi sau 7-10 ngày mà không cần dùng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc đúng cách, cảm lạnh có thể dẫn đến các biến chứng như viêm phế quản hoặc viêm xoang.
Nguyên nhân gây cảm lạnh
Nguyên nhân chính của cảm lạnh là do virus, phổ biến nhất là rhinovirus. Virus này có thể lây lan dễ dàng trong cộng đồng, đặc biệt là vào mùa lạnh khi hệ miễn dịch của con người yếu hơn. Các con đường lây nhiễm bao gồm:
- Tiếp xúc trực tiếp: Khi bắt tay với người bệnh hoặc chạm vào bề mặt có chứa virus như nắm cửa, điện thoại, bàn phím rồi đưa tay lên mắt, mũi, miệng.
- Lây qua giọt bắn: Khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, các giọt nhỏ chứa virus có thể bay lơ lửng trong không khí và xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp.
- Hệ miễn dịch suy yếu: Trẻ nhỏ, người cao tuổi hoặc những người có sức đề kháng kém dễ bị nhiễm bệnh hơn.
- Thay đổi thời tiết đột ngột: Khi thời tiết trở lạnh hoặc giao mùa, cơ thể chưa kịp thích nghi, dễ bị virus tấn công

Nhiều nguyên nhân gây ra cảm lạnh cả ở người lớn và trẻ nhỏ
Triệu chứng của cảm lạnh
Các triệu chứng của cảm lạnh thường xuất hiện sau 1-3 ngày nhiễm virus và có thể kéo dài từ vài ngày đến một tuần. Ban đầu, người bệnh có thể cảm thấy ngứa họng hoặc đau nhẹ khi nuốt. Sau đó, các triệu chứng điển hình xuất hiện như:
- Hắt hơi liên tục, chảy nước mũi trong (sau đó có thể trở nên đặc hơn).
- Nghẹt mũi, gây khó khăn trong việc thở bằng mũi.
- Đau họng, khô họng kèm theo cảm giác khó chịu.
- Ho khan hoặc có đờm nhẹ, có thể kéo dài vài ngày.
- Đau đầu, cơ thể mệt mỏi, uể oải.
- Sốt nhẹ (thường dưới 38.5°C), không cao như khi mắc cúm.
- Mắt đỏ và chảy nước mắt do kích thích từ virus.
Cách phòng ngừa cảm lạnh hiệu quả
Phòng còn hơn chống, ba mẹ hãy lưu lại ngay những ghi chú này để hạn chế tối đa tỉ lệ mắc cảm lạnh cho con yêu và cả gia đình nhé!
Giữ vệ sinh cá nhân
Rửa tay thường xuyên với xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, đặc biệt sau khi tiếp xúc với người bệnh. Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng để hạn chế virus xâm nhập. Khi ra ngoài, việc đeo khẩu trang có thể giúp ngăn ngừa lây nhiễm qua giọt bắn.
Tăng cường hệ miễn dịch
Bổ sung vitamin C và khoáng chất qua thực phẩm như cam, quýt, bưởi, ổi giúp tăng cường sức đề kháng. Một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân đối, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc cũng giúp cơ thể khỏe mạnh hơn.
Giữ ấm cơ thể
Trời lạnh, cần mặc ấm, đặc biệt là vùng cổ, tay, chân để tránh nhiễm lạnh đột ngột. Việc giữ ấm giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, nhất là khi thời tiết thay đổi thất thường.
Hạn chế tiếp xúc với người bệnh
Nếu xung quanh có người bị cảm lạnh, nên hạn chế tiếp xúc để giảm nguy cơ lây nhiễm. Đặc biệt, tránh dùng chung vật dụng cá nhân như khăn mặt, ly nước.
Cách điều trị cảm lạnh hiệu quả
Cảm lạnh là một triệu chứng thường gặp nên ba mẹ cũng không cần lo lắng quá. Hãy giữ bình tĩnh và thực hiện đầy đủ các biện pháp dưới đây để hết bệnh nhanh nhất.
Nghỉ ngơi đầy đủ
Cơ thể cần thời gian để chống lại virus. Nghỉ ngơi hợp lý giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn trong việc loại bỏ virus gây bệnh.
Uống nhiều nước
Bổ sung nước ấm, trà gừng, trà mật ong hoặc nước chanh giúp làm dịu cổ họng và giữ ẩm cho đường hô hấp. Điều này giúp giảm tình trạng đau họng và khô mũi do cảm lạnh gây ra.

Uống đủ nước là yếu tố rất quan trọng
Xông mũi
Xông mũi bằng nước nóng hoặc tinh dầu giúp thông thoáng đường thở, giảm nghẹt mũi. Đây là phương pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao, giúp cải thiện tình trạng khó thở.
Dùng thuốc giảm triệu chứng
Nếu có sốt hoặc đau đầu, có thể sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt như paracetamol. Tuy nhiên, cần dùng theo đúng liều lượng và không lạm dụng thuốc để tránh tác dụng phụ.
Bổ sung vitamin C và kẽm
Việc bổ sung vitamin C và kẽm có thể hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp bệnh nhanh hồi phục hơn. Những thực phẩm giàu vitamin C như cam, bưởi, ổi hoặc viên uống bổ sung có thể giúp rút ngắn thời gian bị bệnh.
Súc miệng bằng nước muối
Súc miệng bằng nước muối ấm hàng ngày giúp sát khuẩn, giảm viêm họng và hạn chế sự phát triển của vi khuẩn trong khoang miệng.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Hầu hết các trường hợp cảm lạnh có thể tự khỏi, nhưng nếu có các dấu hiệu sau, bạn nên đi khám bác sĩ để tránh biến chứng:
- Sốt cao trên 39°C kéo dài hơn 3 ngày.
- Ho dai dẳng trên 10 ngày, kèm theo đờm xanh hoặc vàng.
- Đau tai, đau xoang dữ dội, có dấu hiệu viêm xoang.
- Khó thở, tức ngực, dấu hiệu có thể liên quan đến viêm phế quản hoặc viêm phổi.
- Triệu chứng ngày càng nặng hơn thay vì cải thiện.
Cảm lạnh là bệnh phổ biến nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu áp dụng đúng cách. Việc giữ gìn vệ sinh cá nhân, tăng cường đề kháng và chăm sóc sức khỏe đúng cách sẽ giúp bạn tránh xa căn bệnh này. Nếu có triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.